مفهوم اندوخته و انواع آن در حسابداری

در این مقاله از آکادمی لیزان به توضیح مفهوم اندوخته در حسابداری که بیشتر دررابطه‌با شرکت‌های سهامی کاربرد دارد، پرداخته شده است؛ سپس انواع اندوخته‌ها را شرح داده و نکات مربوط به هرکدام از اندوخته‌ها در فایل ویدیویی و همچنین به‌صورت تشریحی در زیر آورده شده است.

مفهوم اندوخته در حسابداری:

اصطلاح اندوخته در حسابداری برای توصیف محدودیت در توزیع سود انباشته بین صاحبان سهام به کار گرفته می‌شود. به‌عبارت‌دیگر اندوخته بخشی از سود قابل تخصیص می‌باشد که بین صاحبان سهام تقسیم نشده و در واحد تجاری باقی می‌ماند. محدودیت در توزیع سود انباشته ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

محدودیت‌های قانونی (اندوخته قانونی):

طبق ماده 140 اصلاحیه قانون تجارت، هیئت‌مدیره مکلف است هر سال 5 درصد از سود خالص را به‌عنوان اندوخته قانونی موضوع نماید. منظور نمودن اندوخته مذکور تا زمانی که به 10 درصد سرمایه شرکت برسد، الزامی است. اندوخته قانونی قابل‌انتقال به‌حساب سرمایه نبوده و تا زمان انحلال شرکت قابل‌تقسیم بین سهامداران نمی‌باشد.

محدودیت‌های قراردادی (اندوخته های قراردادی):

گاهی اوقات مفاد قراردادها به‌گونه‌ای است که مستلزم تخصیص بخشی از سود انباشته به‌عنوان اندوخته می‌باشد، مانند اندوخته وجوه استهلاکی برای بازخرید اوراق‌قرضه

سایر محدودیت‌ها (سایر اندوخته ها):

در برخی موارد به‌منظور تقویت بنیه مالی یا حفظ نقدینگی یا فراهم‌آوردن امکانات توسعه فعالیت‌های آتی شرکت، بنا به پیشنهاد هیئت‌مدیره و تصویب مجمع‌عمومی صاحبان سهام بخشی از سود انباشته برای اهداف خاصی کنار گذاشته می‌شود که اصطلاحاً به آن، اندوخته اختیاری می‌گویند، مانند اندوخته توسعه دارایی‌های ثابت.

هنگام تخصیص سود انباشته به اندوخته‌ها، حساب سود و زیان انباشته معادل مبلغ تخصیص‌یافته بدهکار شده و حساب اندوخته موردنظر (اندوخته قانونی، اندوخته توسعه و تکمیل و…) بستانکار می‌شود. از نظر مقاصد گزارشگری مالی نیز هر یک از اندوخته‌ها به طور جداگانه در صورت‌وضعیت مالی و گردش حساب سود (زیان) انباشته گزارش می‌شود.

لازم به توضیح است که تخصیص سود انباشته به اندوخته‌ها تأثیری بر جمع حقوق صاحبان سهام و دارایی‌های واحد تجاری ندارد، زیرا اندوخته‌ها و سود انباشته هر دو از اقلام تشکیل‌دهنده حقوق صاحبان سهام می‌باشند.

شما دوستان عزیز برای اطلاع از جدیدترین مقاله‌ها می‌توانید، پیج ما را در اینستاگرام دنبال کنید.

منابع مورداستفاده

اصول حسابداری2، جمشید اسکندری