مجله لیزان
جمعه کاری چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
یکی از مباحث چالش‌برانگیز و پر از ابهام حقوق و دستمزد، جمعه کاری است که اکثر حسابدارها با آن مشکل دارند و به‌صورت عمیق و اصولی آن را درک نکرده‌اند. در این مقاله از آکادمی لیزان به‌صورت کامل موضوع جمعه کاری را پوشش خواهیم داد برای شما توضیح خواهیم داد که جمعه کاری چیست و چگونه محاسبه خواهد شد.
روز جمعه
در دین مقدس اسلام و در فرهنگ اسلامی از روز جمعه به‌عنوان روز تعطیلی و آسودگی از کار و رسیدگی به روح و جسم یاد شده است. در کشور ایران نیز که جزو کشورهای مسلمان به شمار می‌رود، روز جمعه روز تعطیلی می‌باشد و همه کارگران و کارمندان این روز را درکنار خانواده سپری می‌کنند.
جمعه کاری چیست؟
طبق ماده 62 قانون کار کارفرمایان مکلف هستند یک روز در هفته را برای کارگران تعطیل نمایند و مزد آن را به‌صورت کامل به کارگران پرداخت کنند؛ بنابراین کارفرمایان حق ندارند مزد روزهای جمعه را با این استدلال که کارگر در محل کار حضور نداشته است، کسر نمایند. روز جمعه روز استراحت می‌باشد؛ بنابراین کارگران می‌توانند این روز را در کنار خانواده باشند و مزد آن روزشان را دریافت کنند.
محاسبه جمعه کاری
ما دو نوع جمعه کاری داریم:
- مورد اول: جمعه کاری با جایگزین
در این حالت کارگر روز جمعه در محل کار حضور دارد؛ اما کارفرما یک روز دیگر در طول هفته را برای کارگر تعطیل می‌کند؛ یعنی آن روز تعطیل را جبران می‌نماید. در این صورت مبنای محاسبه جمعه کاری 40 درصد مزد مبنای روزانه خواهد بود، استدلال هم به این شیوه است می‌گوییم درست است که کارفرما یک روز دیگر را برای کارگر تعطیل می‌کند؛ اما چون کارگر را از روز تعطیلی که روز خانواده است، منع کرده است باید 40 درصد مزد مبنای روزانه را به‌عنوان فوق‌العاده جمعه کاری به کارگر پرداخت کند.
فرض کنید مزد مبنای روزانه یکی از پرسنل شرکت 500 هزار تومان می‌باشد و یکی از جمعه‌های مهرماه سرکار می‌آید؛ ولی کارفرما روز دوشنبه را برای این کارمند تعطیل می‌کند (تعطیلی با جایگزین)
مبلغ جمعه کاری این کارمند بدین شکل محاسبه می‌گردد:
200،000 = 0.4 * 500،000
بدین ترتیب مبلغ 200،000 ریال باید در فیش حقوقی این کارمند تحت عنوان جمعه کاری درج گردد.
- مورد دوم: جمعه کاری بدون جایگزین (جمعه کاری موردی):
در این حالت کارگر روز جمعه را در محل کار حضور دارد؛ اما کارفرما هیچ روز دیگری را برای کارگر تعطیل نمی‌کند. این مورد چون به‌ندرت اتفاق می‌افتد به آن جمعه کاری موردی گفته می‌شود. در این حالت کارفرما مکلف است 1.4 مزد مبنای روزانه را به کارگر پرداخت نماید (مزد آن روز به علاوه 40 درصد جمعه کاری)
فرض کنید کارمندی تمامی روزهای ماه را سرکار آمده است و مزد مبنای روزانه آن 700،000 تومان می باشد.
اگر یکی از روزهای جمعه این کارمند سرکار حاضر شود بدون این که روز دیگری را در طی ماه برایش تعطیلی درنظر بگیرند.
مبلغ جمعه کاری این کارمند بدین شکل محاسبه می‌گردد:
980،000 = 1.4 * 700،000
بدین ترتیب مبلغ 980،000 ریال باید در فیش حقوقی این کارمند تحت عنوان جمعه کاری درج گردد.
نکته: در هیچ جای قانون به تعطیل کاری اشاره نشده است اما همانند جمعه کاری با آن برخورد خواهیم کرد.
ضرایب محاسبه جمعه کاری
متأسفانه، در بسیاری از منابع مشاهده می‌کنیم که ضریب جمعه کاری را در حالات خاص 1.8 یا 1.96 لحاظ می‌کنند در حالی که اساس و بیس این کار نادرست می‌باشد؛ چون مبنای محاسبه جمعه کاری بر اساس روز است در حالی مبنای محاسبه اضافه‌کاری، ساعت می‌باشد پس این استدلال که بیابیم و مزایا را با هم دیگر ترکیب کنیم کار منطقی و درستی نیست.
میزان مبلغ جمعه کاری چقدر است؟
باتوجه‌به این که مزد مبنای روزانه کارگران ممکن است با همدیگر متفاوت باشد پس نمی‌توان مبلغی دقیق تحت عنوان جمعه کاری به‌صورت کلی اعلام نمود.
مزد مبنای روزانه شامل حقوق پایه و پایه سنوات و مزایای به‌تبع شغل روزانه می‌باشد به همین خاطر است مزد مبنای کارگران ممکن است متفاوت باشد
برای یادگیری حقوق و دستمزد به صورت کامل و اصولی می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:
